سفر به دنیای قهوه: از عطر عربیکا تا تلخی اسپرسو

قهوه یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های جهان است که از دانه‌های گیاه قهوه تهیه می‌شود. این نوشیدنی گرم و انرژی‌بخش دارای تنوع زیادی است و در سراسر جهان به روش‌های مختلف تهیه و مصرف می‌شود. شناخت انواع قهوه و تفاوت‌های آن‌ها می‌تواند به انتخاب بهتر و لذت بیشتر از این نوشیدنی کمک کند. در این مقاله به بررسی انواع مختلف قهوه، تفاوت‌های آن‌ها و کالری هر یک می‌پردازیم. همچنین در انتها، یک جدول مقایسه‌ای از تمام این قهوه‌ها ارائه خواهیم داد.

انواع قهوه و تفاوت‌های آن‌ها

قهوه به عنوان یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های جهان در انواع مختلفی تهیه و مصرف می‌شود. قهوه اسپرسو یکی از پایه‌ای‌ترین انواع قهوه است که با فشار بالا از آب داغ از روی پودر قهوه عبور می‌کند و طعمی غلیظ و پرانرژی دارد. قهوه آمریکانو با افزودن آب به اسپرسو تهیه می‌شود و طعمی ملایم‌تر و رقیق‌تر دارد. قهوه لاته ترکیبی از اسپرسو و شیر داغ است که با یک لایه نازک کف شیر سرو می‌شود. قهوه کاپوچینو نیز از اسپرسو، شیر داغ و کف شیر تشکیل شده و معمولاً با پودر کاکائو یا دارچین تزئین می‌شود. قهوه موکا ترکیبی از اسپرسو، شکلات و شیر است که طعمی شیرین و شکلاتی دارد. قهوه فرانسه یا قهوه فیلتری نیز با عبور آب داغ از روی پودر قهوه در فیلتر، به دست می‌آید و طعمی ملایم‌تر و روان‌تر دارد. هر نوع قهوه با ترکیب خاصی از قهوه، آب و مواد افزودنی تهیه می‌شود و تجربه‌ای منحصربه‌فرد از طعم و عطر قهوه را به همراه دارد.

قهوه اسپرسو (Espresso)

کالری: حدود 3 کالری برای هر شات

اسپرسو پایه و اساس بسیاری از نوشیدنی‌های قهوه است. این قهوه با فشار زیاد آب داغ از میان دانه‌های قهوه آسیاب شده تهیه می‌شود و دارای طعمی قوی و غلیظ است. اسپرسو اغلب به‌صورت یک شات کوچک سرو می‌شود، اما می‌تواند به‌عنوان پایه‌ای برای نوشیدنی‌های دیگر مانند کاپوچینو و لاته نیز مورداستفاده قرار گیرد.

قهوه آمریکانو (Americano)

کالری: حدود 3 کالری برای هر شات

آمریکانو نوعی قهوه است که با افزودن آب داغ به اسپرسو تهیه می‌شود. این قهوه رقیق‌تر از اسپرسو است و طعمی ملایم‌تر دارد. این نوع قهوه در بسیاری از کشورها محبوب است و به‌ویژه در آمریکا به طور گسترده‌ای مصرف می‌شود.

قهوه لاته (Latte)

کالری: حدود 120 کالری برای هر فنجان (با شیر کامل)

لاته یک نوشیدنی قهوه‌ای است که از ترکیب اسپرسو با شیر بخار داده شده و کمی کف شیر تهیه می‌شود. طعم ملایم شیر در این قهوه غالب است و اغلب با شکر، سیروپ‌های مختلف یا پودر کاکائو سرو می‌شود. لاته یک گزینه محبوب برای افرادی است که طعم قوی قهوه را دوست ندارند.

قهوه کاپوچینو (Cappuccino)

کالری: حدود 80 کالری برای هر فنجان (با شیر کامل)

کاپوچینو نیز از ترکیب اسپرسو، شیر بخار داده شده و کف شیر تهیه می‌شود، اما نسبت کف شیر در آن بیشتر از لاته است. کاپوچینو معمولاً در فنجان‌های کوچک سرو می‌شود و طعم قوی‌تر و فومی‌تر نسبت به لاته دارد.

قهوه ماکیاتو (Macchiato)

کالری: حدود 15 کالری برای هر شات

ماکیاتو یک شات اسپرسو است که با کمی کف شیر سرو می‌شود. این نوع قهوه طعم قوی اسپرسو را با یک‌لایه نازک از شیر تکمیل می‌کند. ماکیاتو معمولاً به دو صورت ساده و کاراملی تهیه می‌شود که در نوع کاراملی، سیروپ کارامل نیز به آن افزوده می‌شود.

پیشنهاد: طرز تهیه کارامل ماکیاتو

قهوه موکا (Mocha)

کالری: حدود 160 کالری برای هر فنجان (با شیر کامل)

موکا نوعی قهوه است که از ترکیب اسپرسو، شیر بخار داده شده و شکلات تهیه می‌شود. این قهوه طعمی شیرین و شکلاتی دارد و اغلب با خامه زده‌شده سرو می‌شود. موکا یک انتخاب محبوب برای علاقه‌مندان به قهوه‌های شیرین و دسری است.

پیشنهاد: طرز تهیه موکا

قهوه فلت وایت (Flat White)

کالری: حدود 120 کالری برای هر فنجان (با شیر کامل)

فلت وایت یک نوشیدنی قهوه‌ای است که از ترکیب اسپرسو با شیر بخار داده شده بدون کف تهیه می‌شود. این قهوه شباهت زیادی به لاته دارد؛ اما نسبت شیر به اسپرسو در آن کمتر است و به همین دلیل طعمی قوی‌تر دارد.

قهوه آیس کافی (Iced Coffee)

کالری: متغیر (بسته به نوع شیر و افزودنی‌ها)

آیس کافی نوعی قهوه سرد است که معمولاً با اسپرسو یا قهوه دم‌کرده و یخ تهیه می‌شود. این قهوه می‌تواند با شیر یا بدون شیر سرو شود و اغلب با سیروپ‌ها و طعم‌دهنده‌های مختلف تزیین می‌شود. کالری آیس کافی بسته به مواد افزودنی می‌تواند متفاوت باشد.

قهوه کلد برو (Cold Brew)

کالری: حدود 5 کالری برای هر فنجان

کلد برو نوعی قهوه است که با خیساندن دانه‌های قهوه در آب سرد برای مدت‌زمان طولانی تهیه می‌شود. این قهوه طعم ملایم و شیرینی طبیعی دارد و به دلیل عدم استفاده از حرارت، تلخی کمتری دارد. کلد برو معمولاً به‌صورت سرد و با یخ سرو می‌شود.

قهوه‌ترک (Turkish Coffee)

کالری: حدود 20 کالری برای هر فنجان

قهوه‌ترک به روش سنتی در کشورهای خاورمیانه تهیه می‌شود. دانه‌های قهوه به‌صورت بسیار ریز آسیاب می‌شوند و سپس با آب و شکر (در صورت تمایل) در یک قهوه‌جوش مخصوص به نام «جزوه» روی حرارت کم تهیه می‌شود. این قهوه غلیظ و قوی است و همراه با تفاله قهوه سرو می‌شود.

قهوه فرانسوی (French Press)

کالری: حدود 2 کالری برای هر فنجان

قهوه فرانسوی با استفاده از دستگاه فرنچ پرس تهیه می‌شود. در این روش، دانه‌های قهوه با آب داغ مخلوط شده و پس از مدتی خیساندن، با فشار پیستون از مایع جدا می‌شوند. این نوع قهوه طعم غنی و بافتی متمایز دارد.

قهوه ایرلندی (Irish Coffee)

کالری: حدود 200 کالری برای هر فنجان

قهوه ایرلندی یک نوشیدنی ترکیبی است که شامل قهوه دم‌کرده، ویسکی ایرلندی، شکر و خامه است. این نوشیدنی گرم و قوی در فصل‌های سرد سال بسیار محبوب است و به‌عنوان یک دسر نوشیدنی نیز مصرف می‌شود.

جدول مقایسه‌ای انواع قهوه

انواع قهوه بر اساس دانه‌ها

قهوه بر اساس نوع دانه‌های استفاده شده در تهیه آن، به چند دسته مختلف تقسیم می‌شود. دانه‌های قهوه به طور عمده از چهار نوع اصلی تشکیل شده‌اند که هر کدام ویژگی‌ها و خصوصیات متفاوتی دارند. در ادامه به معرفی این انواع دانه قهوه و ویژگی‌های آن‌ها می‌پردازیم.

عربیکا  (Arabica)

دانه‌های قهوه عربیکا از محبوب‌ترین و پرمصرف‌ترین انواع دانه‌های قهوه در جهان هستند. این دانه‌ها حدود 60-70 درصد از تولید قهوه جهان را تشکیل می‌دهند. عربیکا به دلیل طعم ملایم و پیچیده، اسیدیته بالا و تلخی کم مشهور است.

ویژگی‌های دانه عربیکا

طعم: عربیکا طعمی ملایم‌تر و پیچیده‌تر نسبت به سایر دانه‌ها دارد و معمولاً دارای نت‌های میوه‌ای و شکلاتی است.

کافئین: دانه‌های عربیکا حاوی کافئین کمتری نسبت به سایر انواع هستند.

منطقه رشد: این دانه‌ها بیشتر در مناطق کوهستانی با ارتفاع بالا کشت می‌شوند و به شرایط آب‌وهوایی خنک و پایدار نیاز دارند.

کیفیت: عربیکا به‌عنوان دانه قهوه باکیفیت بالا شناخته می‌شود و اغلب برای تهیه قهوه‌های تخصصی و گران‌قیمت استفاده می‌شود.

روبوستا (Robusta)

روبوستا دومین نوع پرمصرف دانه‌های قهوه است که حدود 25-30 درصد از تولید جهانی قهوه را تشکیل می‌دهد. این دانه‌ها به دلیل طعم قوی و تلخی بیشتر، معمولاً در تهیه قهوه‌های فوری و اسپرسو استفاده می‌شوند.

ویژگی‌های دانه روبوستا

طعم: روبوستا طعمی قوی‌تر، تلخ‌تر دارد. طعم آن اغلب به‌عنوان "زمینی" یا "چوبی" توصیف می‌شود.

کافئین: روبوستا دارای مقدار کافئین بالاتری نسبت به عربیکا است که باعث می‌شود قهوه‌ای پرانرژی‌تر و تلخ‌تر باشد.

منطقه رشد: روبوستا در مناطقی با ارتفاع کمتر و آب‌وهوای گرم و مرطوب رشد می‌کند و نسبت به شرایط سخت‌تر مقاوم‌تر است.

کیفیت: روبوستا به‌عنوان دانه‌ای باکیفیت پایین‌تر از عربیکا شناخته می‌شود، اما به دلیل کافئین بالا و مقاومت در برابر آفات، تولید آن همچنان ادامه دارد.

لیبریکا (Liberica)

لیبریکا نوعی دانه قهوه نادر است که در برخی مناطق خاص جهان کشت می‌شود. این دانه‌ها کمتر از 2 درصد از تولید جهانی قهوه را تشکیل می‌دهند و به دلیل طعم منحصربه‌فرد و عطر ویژه‌شان شناخته می‌شوند.

ویژگی‌های دانه لیبریکا

طعم: لیبریکا دارای طعمی قوی و منحصربه‌فرد است که ممکن است شامل نت‌های میوه‌ای، گلی و حتی دودی باشد.

کافئین: میزان کافئین در لیبریکا متغیر است و به نسبت دانه‌های دیگر می‌تواند کمتر یا بیشتر باشد.

منطقه رشد: لیبریکا عمدتاً در غرب آفریقا و برخی مناطق آسیای جنوب شرقی کشت می‌شود.

کیفیت: این دانه‌ها به دلیل کمیابی و طعم منحصربه‌فرد، معمولاً در بازارهای خاص و برای مصرف‌کنندگان خاص استفاده می‌شوند.

اکسلسا (Excelsa)

اکسلسا زیرمجموعه‌ای از خانواده لیبریکا است، اما به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، اغلب به‌عنوان نوعی جداگانه شناخته می‌شود. این دانه‌ها حدود 7 درصد از تولید جهانی قهوه را تشکیل می‌دهند و بیشتر در آسیای جنوب شرقی کشت می‌شوند.

ویژگی‌های دانه اکسلسا

طعم: اکسلسا دارای طعمی پیچیده و گاهی تلخ و اسیدیته قوی است. این دانه‌ها معمولاً برای ایجاد عمق و پیچیدگی در ترکیب‌های قهوه استفاده می‌شوند.

کافئین: میزان کافئین در اکسلسا متعادل است و می‌تواند بین عربیکا و روبوستا قرار گیرد.

منطقه رشد: اکسلسا در مناطق گرم و مرطوب آسیای جنوب شرقی، به‌ویژه در ویتنام و فیلیپین، رشد می‌کند.

کیفیت: اکسلسا به دلیل طعم خاص و پیچیدگی‌اش در ترکیب قهوه‌ها بسیار موردتوجه قرار می‌گیرد، هرچند که به‌تنهایی کمتر استفاده می‌شود.

جدول مقایسه‌ای انواع دانه‌های قهوه

هر نوع دانه قهوه دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی است که بر طعم، میزان کافئین و کیفیت نهایی نوشیدنی تأثیر می‌گذارد. انتخاب بین این دانه‌ها بستگی به سلیقه شخصی و نوع قهوه‌ای دارد که می‌خواهید تهیه کنید. از طعم ملایم و میوه‌ای عربیکا گرفته تا تلخی و قدرت روبوستا، هر نوع دانه می‌تواند تجربه‌ای متفاوت از قهوه را برای شما به ارمغان بیاورد.

انواع قهوه بر اساس رست

قهوه‌ها بر اساس نوع رست (Roast) یا همان فرایند بودادن، به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. این فرایند تأثیر زیادی بر طعم، عطر و رنگ قهوه دارد. رست قهوه به معنای حرارت دادن دانه‌های سبز قهوه تا رسیدن به درجه‌ی خاصی از پختگی است. این درجات رست را می‌توان به سه دسته اصلی تقسیم کرد:

رست روشن (Light Roast)

رست روشن به معنای بودادن دانه‌های قهوه در دمای کمتر و برای مدت کوتاه‌تر است. در این نوع رست، دانه‌ها رنگی روشن‌تر دارند و هنوز برخی از ویژگی‌های اصلی دانه‌های سبز قهوه حفظ شده است.

ویژگی‌های رست روشن

رنگ: رنگ‌دانه‌ها در رست روشن به‌صورت قهوه‌ای روشن است و براق نیست، زیرا روغن‌های دانه هنوز به سطح نیامده‌اند.

طعم: قهوه‌های رست روشن دارای طعم‌های میوه‌ای، گل‌دار و حتی اسیدیته‌ی بالاتر هستند. طعم‌های پیچیده‌تر و متمایزتری نسبت به رست‌های تیره‌تر دارند.

کافئین: دانه‌های رست روشن نسبت به رست‌های تیره‌تر، کافئین بیشتری دارند.

مشهورترین نوع: قهوه‌های رست روشن با نام‌هایی مانند "سینامون رست" (Cinnamon Roast) یا "لایت سیتی رست" (Light City Roast) شناخته می‌شوند.

رست متوسط (Medium Roast)

رست متوسط، رایج‌ترین نوع رست قهوه است که در آن دانه‌ها به رنگ قهوه‌ای متوسط تغییر می‌کنند. این نوع رست تعادلی میان طعم‌های دانه‌های سبز و طعم‌های ایجاد شده توسط فرایند رست ایجاد می‌کند.

ویژگی‌های رست متوسط

رنگ: رنگ‌دانه‌ها در این نوع رست به قهوه‌ای تیره‌تر از رست روشن نزدیک می‌شود و براقی‌ات کمی دارند.

طعم: رست متوسط دارای طعم متعادلی از اسیدیته و شیرینی است. این نوع قهوه معمولاً دارای طعم‌های کاراملی، شکلاتی و نوت‌های آجیلی است.

کافئین: میزان کافئین در این نوع رست متعادل است، یعنی کمتر از رست روشن و بیشتر از رست تیره.

مشهورترین نوع: "آمریکن رست" (American Roast) و "برکفست رست" (Breakfast Roast) از انواع مشهور رست متوسط هستند.

رست تیره (Dark Roast)

رست تیره به معنای بودادن دانه‌های قهوه در دمای بالا و برای مدت طولانی‌تر است. این نوع رست باعث می‌شود دانه‌ها رنگی بسیار تیره پیدا کنند و روغن‌های طبیعی دانه‌ها به سطح آن‌ها بیاید.

ویژگی‌های رست تیره

رنگ: دانه‌ها در رست تیره به رنگ قهوه‌ای تیره یا حتی نزدیک به سیاه در می‌آیند و سطحی براق به دلیل روغن‌های طبیعی دارند.

طعم: قهوه‌های رست تیره دارای طعمی قوی، تلخ و دودی هستند. اسیدیته‌ی این نوع قهوه کمتر است و طعم‌های شکلاتی و کاراملی بیشتری دارند.

کافئین: دانه‌های رست تیره نسبت به رست‌های روشن‌تر، کافئین کمتری دارند.

مشهورترین نوع: "فرنچ رست" (French Roast) و "ایتالیان رست" (Italian Roast) از معروف‌ترین انواع رست تیره هستند.

رست بسیار تیره (Extra Dark Roast)

رست بسیار تیره که گاهی اوقات به‌عنوان "Double Roast" نیز شناخته می‌شود، شامل دانه‌هایی است که تا حد بسیار زیادی رست شده‌اند، به‌طوری‌که طعم‌ها و روغن‌های دانه کاملاً به سطح آمده‌اند.

ویژگی‌های رست بسیار تیره

رنگ: دانه‌ها تقریباً سیاه هستند و سطحی بسیار براق دارند.

طعم: طعم بسیار دودی، تلخ و تقریباً سوخته. اسیدیته تقریباً وجود ندارد و کافئین نیز به حداقل کاهش‌یافته است.

کافئین: کمترین میزان کافئین در بین انواع رست‌ها.

مشهورترین نوع: "اسپرسو رست" (Espresso Roast) و "دارک فرنچ رست" (Dark French Roast) از این دسته هستند.

جدول مقایسه‌ای انواع رست قهوه

جمع‌بندی

نوع رست قهوه تأثیر بسیار زیادی بر طعم و عطر نهایی نوشیدنی دارد. انتخاب رست مناسب بستگی به سلیقه شخصی افراد دارد؛ افرادی که به طعم‌های ملایم و اسیدیته بالا علاقه دارند، احتمالاً از قهوه‌های رست روشن لذت خواهند برد، در حالی که افرادی که به طعم‌های قوی و تلخ‌تر علاقه‌مندند، ممکن است رست تیره را ترجیح دهند. درک تفاوت‌های بین انواع رست می‌تواند به انتخاب بهتر قهوه کمک کند و تجربه لذت‌بخش‌تری را از این نوشیدنی فراهم سازد.

تفاوت بین قهوه اسپرسو و قهوه آمریکانو چیست؟

اسپرسو یک شات قوی و غلیظ از قهوه است که با فشار آب داغ از دانه‌های قهوه عبور می‌کند. آمریکانو از رقیق کردن یک شات اسپرسو با آب داغ به دست می‌آید؛ بنابراین، آمریکانو ملایم‌تر و رقیق‌تر از اسپرسو است.

کدام نوع قهوه کافئین بیشتری دارد؟

قهوه‌های رست روشن، به دلیل رست کمتر، معمولاً کافئین بیشتری نسبت به رست‌های تیره دارند. از نظر نوع دانه، روبوستا دارای کافئین بیشتری نسبت به عربیکا است.

چرا قهوه لاته نسبت به کاپوچینو شیرین‌تر است؟

لاته دارای مقدار بیشتری شیر بخار داده شده و کف کمتری نسبت به کاپوچینو است که باعث می‌شود طعم آن ملایم‌تر و شیرین‌تر باشد. در کاپوچینو، نسبت کف شیر بیشتر است که به آن طعمی قوی‌تر و غلیظ‌تر می‌بخشد.

چه تفاوتی بین قهوه کلد برو و آیس کافی وجود دارد؟

کلد برو با خیساندن دانه‌های قهوه در آب سرد برای مدت طولانی (معمولاً 12 تا 24 ساعت) تهیه می‌شود و دارای طعمی ملایم و کمتر تلخ است. آیس کافی با دم‌کردن قهوه به روش گرم و سپس سرو آن با یخ تهیه می‌شود که طعم قوی‌تر و تلخ‌تری دارد.

کدام نوع قهوه برای تهیه اسپرسو استفاده می‌شود؟

دانه‌های قهوه رست تیره معمولاً برای تهیه اسپرسو استفاده می‌شوند. این دانه‌ها طعم قوی و تلخی دارند که برای تهیه اسپرسو ایده‌آل است. همچنین دانه‌های روبوستا نیز به دلیل کافئین بالا و ایجاد کرم (کف قهوه) بیشتر، در ترکیب‌های اسپرسو استفاده می‌شوند.

آیا قهوه ترک همان اسپرسو است؟

خیر، قهوه ترک و اسپرسو دو نوع متفاوت از قهوه هستند. قهوه ترک با روش سنتی در یک قهوه‌جوش خاص به نام "جزوه" تهیه می‌شود و دارای بافتی غلیظ و همراه با تفاله است. اسپرسو با فشار آب داغ از میان دانه‌های قهوه عبور می‌کند و دارای طعمی قوی و غلیظ بدون تفاله است.

قهوه دمی (French Press) چه ویژگی‌هایی دارد؟

قهوه تهیه‌شده با فرنچ پرس دارای طعمی غنی و بافتی سنگین‌تر است. در این روش، دانه‌های قهوه برای مدت‌زمان معینی در آب داغ خیسانده می‌شوند و سپس با فشار پیستون از مایع جدا می‌شوند. این روش به حفظ روغن‌ها و ترکیبات طعمی قهوه کمک می‌کند.

قهوه موکا چه طعمی دارد؟

موکا ترکیبی از اسپرسو، شیر بخار داده شده و شکلات است. این قهوه دارای طعمی شیرین و شکلاتی است و معمولاً با خامه زده‌شده سرو می‌شود. موکا انتخابی محبوب برای کسانی است که دوست دارند طعم شیرین و دسری‌تری در قهوه خود داشته باشند.

آیا قهوه‌های بدون کافئین واقعاً بدون کافئین هستند؟

قهوه‌های بدون کافئین به طور کامل عاری از کافئین نیستند. در واقع، مقدار کمی کافئین در این قهوه‌ها باقی می‌ماند، اما بسیار کمتر از قهوه‌های معمولی است. معمولاً حدود 97-99٪ کافئین از دانه‌های قهوه در فرآیند دکافئینه کردن حذف می‌شود.

آیا کلد برو سالم‌تر از سایر انواع قهوه است؟

کلد برو به دلیل دم‌کردن در دمای پایین تلخی کمتری دارد و معمولاً نیاز به شیرین‌کننده کمتری دارد. همچنین به دلیل عدم استفاده از حرارت، ترکیبات آنتی‌اکسیدانی آن بیشتر حفظ می‌شود. بااین‌حال، سالم‌بودن قهوه به عوامل دیگری مانند میزان مصرف و افزودنی‌های آن نیز بستگی دارد.