10  نوشیدنی و آبمیوه مؤثر برای درمان اسهال: تسکین سریع و طبیعی

اسهال یکی از مشکلات شایع گوارشی است که هر فردی ممکن است در طول زندگی خود با آن مواجه شود. این مشکل می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونت‌های ویروسی، باکتریایی، استرس یا مصرف برخی غذاها باشد. درحالی‌که داروهای زیادی برای درمان اسهال وجود دارند، استفاده از نوشیدنی‌ها و آبمیوه‌های طبیعی می‌تواند راهی مؤثر و بدون عوارض برای تسکین این مشکل باشد. در این مقاله، 10 نوشیدنی و آبمیوه‌ای که می‌توانند به کاهش علائم اسهال کمک کنند، معرفی خواهیم کرد و طرز تهیه هر کدام از آنها را شرح می‌دهیم.

مصرف فیبر در زمان اسهال

در هنگام اسهال، مصرف فیبر باید بادقت بیشتری صورت گیرد. فیبر به دو نوع محلول و نامحلول تقسیم می‌شود. فیبر محلول، مانند پکتین موجود در سیب و موز، می‌تواند به جذب آب اضافی در روده کمک کرده و حرکات روده را تنظیم کند، درحالی‌که فیبر نامحلول، مانند فیبر موجود در سبوس گندم، ممکن است باعث تشدید علائم اسهال شود؛ بنابراین، در دوران اسهال بهتر است مصرف فیبر محلول را افزایش داده و از مصرف فیبر نامحلول اجتناب کنید.

فیبر محلول با تبدیل به ژل در دستگاه گوارش به تنظیم دفع و کاهش حرکات شدید روده کمک می‌کند. این نوع فیبر می‌تواند به بهبود وضعیت دستگاه گوارش و کاهش علائم اسهال کمک کند. از طرفی، فیبر نامحلول مانند سبزیجات با برگ سبز و غلات کامل ممکن است باعث تحریک روده و تشدید اسهال شود؛ بنابراین، انتخاب نوع فیبر مصرفی در دوران اسهال بسیار مهم است.

سبزیجات مناسب برای اسهال

در دوران اسهال، مصرف سبزیجات پخته و نرم می‌تواند به بهبود شرایط گوارشی کمک کند. سبزیجاتی مانند هویج پخته، سیب‌زمینی و کدو از جمله انتخاب‌های مناسب هستند؛ زیرا به‌راحتی هضم می‌شوند و دارای فیبر محلول هستند که به جذب آب اضافی کمک می‌کند. این سبزیجات همچنین منبع خوبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که می‌توانند به جبران مواد مغذی ازدست‌رفته بدن کمک کنند.

سبزیجاتی که گاز تولید نمی‌کنند یا تحریک‌کننده نیستند، بهترین گزینه‌ها برای مصرف در زمان اسهال هستند. از مصرف سبزیجات خام یا فیبر بالا مانند کلم، کاهو و بروکلی باید خودداری کنید، زیرا این سبزیجات ممکن است معده و روده را تحریک کرده و باعث تشدید علائم اسهال شوند.

لبنیات مناسب برای اسهال

لبنیات معمولاً در زمان اسهال بهتر است مصرف نشود، زیرا لاکتوز موجود در آنها ممکن است باعث تحریک معده و روده شود. بااین‌حال، برخی از لبنیات مانند ماست پروبیوتیک، به دلیل داشتن باکتری‌های مفید، می‌توانند به بهبود عملکرد گوارشی و کاهش علائم اسهال کمک کنند. این باکتری‌ها به تعادل فلور میکروبی روده کمک کرده و به کاهش عفونت‌های گوارشی می‌پردازند.

از مصرف شیر، پنیر و دیگر لبنیات غیر پروبیوتیک در زمان اسهال باید خودداری کرد، زیرا ممکن است به تشدید علائم منجر شوند. لاکتوز در این محصولات برای افرادی که لاکتوز را به‌خوبی هضم نمی‌کنند، می‌تواند مشکل‌ساز باشد و اسهال را بدتر کند.

غلات مناسب برای اسهال

غلات سبک و قابل‌هضم مانند برنج سفید، نان سفید و بلغور جو دوسر برای زمان اسهال مناسب هستند. این غلات به‌راحتی هضم می‌شوند و فاقد فیبر نامحلول بالایی هستند که ممکن است باعث تحریک روده شود. همچنین، برنج سفید و نان سفید می‌توانند به جذب آب اضافی در دستگاه گوارش کمک کنند و باعث کاهش دفعات دفع شوند.

در دوران اسهال باید از مصرف غلات کامل مانند نان‌های سبوس‌دار، جو و گندم کامل خودداری کنید، زیرا این غلات ممکن است به علت فیبر بالا باعث تشدید علائم اسهال شوند. به‌جای آنها، غلات تصفیه‌شده و بدون فیبر نامحلول بهترین انتخاب برای کاهش تحریکات روده هستند.

خوراکی‌های مضر برای اسهال

برخی خوراکی‌ها می‌توانند در دوران اسهال علائم را تشدید کنند. غذاهای چرب، سرخ‌کردنی و غذاهای پر از ادویه ممکن است باعث تحریک بیشتر معده و روده شوند و علائم اسهال را بدتر کنند. همچنین، غذاهای شیرین و شکر زیاد می‌توانند باعث افزایش آب در روده و تشدید اسهال شوند؛ بنابراین، از مصرف این نوع خوراکی‌ها در دوران اسهال باید اجتناب شود.

نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند قهوه و نوشابه‌های گازدار نیز به تحریک روده‌ها کمک می‌کنند و ممکن است باعث افزایش دفعات دفع شوند. از مصرف این نوشیدنی‌ها نیز باید خودداری کرد و به‌جای آن‌ها از مایعات طبیعی مانند آب و آبمیوه‌های طبیعی استفاده کرد.

غذاها و خوراکی‌های مناسب اسهال

برای کاهش علائم اسهال، غذاهایی مانند برنج سفید، نان تست ساده، موز و سیب‌زمینی پخته بهترین انتخاب‌ها هستند. این مواد غذایی سبک و قابل‌هضم هستند و به تنظیم حرکت‌های روده‌ای کمک می‌کنند. موز به دلیل داشتن پکتین و پتاسیم می‌تواند به جذب آب اضافی در روده‌ها و جبران مایعات ازدست‌رفته بدن کمک کند. برنج سفید نیز به دلیل نشاسته بالا به کاهش حرکات روده‌ای کمک می‌کند.

سیب‌زمینی پخته به دلیل دارا بودن کربوهیدرات‌های ساده به تأمین انرژی و تنظیم قند خون کمک می‌کند. مصرف این غذاها همراه با آب کافی می‌تواند به بهبود علائم اسهال و جبران الکترولیت‌های ازدست‌رفته بدن کمک کند. همچنین، از غذاهای سنگین و چرب باید خودداری کرد، زیرا ممکن است باعث تحریک بیشتر معده و روده شوند.

سوپ مرغ بدون چربی و با حداقل ادویه‌جات نیز یکی از بهترین گزینه‌ها برای زمان اسهال است. این سوپ به تأمین الکترولیت‌های ضروری و مایعات بدن کمک کرده و باعث آرامش معده می‌شود. مصرف سوپ‌های ساده و سبک می‌تواند به کاهش التهاب و تحریکات گوارشی کمک کند و فرایند بهبودی را تسریع کند.

آب هویج برای اسهال

آب هویج یکی از بهترین نوشیدنی‌های طبیعی برای بهبود علائم اسهال است. این نوشیدنی به دلیل دارا بودن ویتامین A و فیبر محلول می‌تواند به تنظیم حرکات روده و کاهش تعداد دفعات دفع کمک کند. آب هویج همچنین به تأمین مواد مغذی و جبران ویتامین‌های ازدست‌رفته در دوران اسهال کمک می‌کند.

برای تهیه آب هویج، چند هویج تازه را شسته و پوست بگیرید، سپس در آبمیوه‌گیری بریزید و آب آنها را بگیرید. آب هویج را به‌صورت تازه و ترجیحاً بدون افزودن شکر یا مواد مصنوعی مصرف کنید. این نوشیدنی به آرامش معده کمک کرده و التهاب را کاهش می‌دهد.

آب هندوانه برای اسهال

آب هندوانه یک نوشیدنی طبیعی و خنک است که به جبران مایعات ازدست‌رفته در زمان اسهال کمک می‌کند. این میوه سرشار از آب و الکترولیت‌ها است و می‌تواند به رفع کم‌آبی بدن که یکی از مشکلات شایع در زمان اسهال است، کمک کند. علاوه بر این، آب هندوانه حاوی ویتامین‌های ضروری و آنتی‌اکسیدان‌ها است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند.

برای تهیه آب هندوانه، چندبرش هندوانه تازه را بدون دانه در مخلوط‌کن بریزید و آن را به یک نوشیدنی صاف و خنک تبدیل کنید. آب هندوانه را به‌صورت تازه و بدون افزودن شکر مصرف کنید تا از خواص طبیعی آن بهره‌مند شوید.

آب نارگیل

آب نارگیل یکی از بهترین نوشیدنی‌های طبیعی برای درمان اسهال است. این نوشیدنی سرشار از الکترولیت‌ها مانند پتاسیم و سدیم است که به جبران مایعات ازدست‌رفته بدن کمک می‌کند. علاوه بر این، آب نارگیل به‌آرامی معده را تسکین داده و به کاهش التهابات ناشی از اسهال کمک می‌کند. برای تهیه آب نارگیل کافی‌ست یک نارگیل تازه را بازکرده و آب داخل آن را به‌آرامی بنوشید. بهتر است از نارگیل‌های طبیعی و تازه استفاده کنید تا از تمامی خواص آن بهره‌مند شوید.

چای زنجبیل

زنجبیل به‌عنوان یک ضدالتهاب طبیعی شناخته می‌شود که می‌تواند به بهبود مشکلات گوارشی مانند اسهال کمک کند. این گیاه دارویی نه‌تنها به کاهش التهاب معده کمک می‌کند، بلکه می‌تواند تهوع و دردهای شکمی را نیز تسکین دهد.
یک قاشق چای‌خوری زنجبیل تازه رنده‌شده را به یک فنجان آب جوش اضافه کرده و بگذارید 10 دقیقه بماند. سپس چای را صاف کرده و میل کنید. اضافه کردن کمی عسل نیز می‌تواند طعم آن را بهتر کند و خواص ضدباکتریایی آن را افزایش دهد.

آب سیب

آب سیب یک منبع عالی از پکتین است که به جذب آب در روده‌ها و کاهش شدت اسهال کمک می‌کند. این آبمیوه همچنین به تنظیم حرکت‌های روده‌ای کمک کرده و التهابات گوارشی را کاهش می‌دهد.  
دو عدد سیب تازه را پوست کنده و خرد کنید، سپس آنها را در آبمیوه‌گیری بریزید و آب آنها را بگیرید. آب سیب را بهتر است به‌صورت تازه مصرف کنید و از مصرف آبمیوه‌های صنعتی خودداری کنید.

چای نعناع

نعناع با داشتن خاصیت ضد اسپاسم و تسکین‌دهنده می‌تواند به کاهش دردهای ناشی از اسهال کمک کند. این گیاه با آرام کردن عضلات معده و روده، باعث کاهش انقباضات شدید و بهبود حرکت‌های روده‌ای می‌شود.
یک قاشق غذاخوری برگ‌های تازه یا خشک نعناع را در یک فنجان آب جوش ریخته و بگذارید 10 دقیقه دم بکشد. چای را صاف کرده و برای بهتر شدن طعم می‌توانید کمی عسل به آن اضافه کنید.

دوغ

دوغ به دلیل دارا بودن پروبیوتیک‌ها می‌تواند به تعادل باکتری‌های مفید روده کمک کند و از این طریق به بهبود اسهال کمک کند. باکتری‌های مفید موجود در دوغ می‌توانند با عوامل عفونی مقابله کنند و سیستم گوارشی را به حالت عادی برگردانند.
برای تهیه دوغ خانگی، یک لیوان ماست تازه را با یک لیوان آب سرد مخلوط کنید و به آن مقداری نمک اضافه کنید. دوغ را به‌آرامی هم زده و بنوشید. بهتر است دوغ را بدون گاز و افزودنی‌های مصنوعی مصرف کنید.

آب برنج

آب برنج یکی از درمان‌های سنتی و مؤثر برای اسهال است. این نوشیدنی به دلیل داشتن نشاسته می‌تواند به جذب آب در روده‌ها کمک کرده و تعداد دفعات اسهال را کاهش دهد. آب برنج همچنین معده را آرام کرده و به هضم بهتر کمک می‌کند.
یک پیمانه برنج را در دو پیمانه آب بپزید. پس از پختن برنج، آب باقی‌مانده را صاف کنید و بنوشید. بهتر است این نوشیدنی را به‌صورت گرم مصرف کنید تا به تسکین معده کمک کند.

چای بابونه

بابونه یک گیاه دارویی با خواص ضدالتهابی و تسکین‌دهنده است که می‌تواند به کاهش علائم اسهال کمک کند. این چای به آرام‌کردن روده‌ها و کاهش التهاب معده کمک کرده و بهبود حرکت‌های روده‌ای را تسهیل می‌کند.
یک قاشق غذاخوری گل‌های خشک بابونه را در یک فنجان آب جوش بریزید و بگذارید 10 دقیقه دم بکشد. سپس چای را صاف کرده و برای بهتر شدن طعم آن می‌توانید کمی عسل به آن اضافه کنید.

آب لیمو

آب لیمو به دلیل داشتن ویتامین C و خواص ضدباکتریایی می‌تواند به کاهش عفونت‌های روده‌ای که منجر به اسهال می‌شوند کمک کند. این نوشیدنی به افزایش سیستم ایمنی بدن نیز کمک کرده و بهبود سریع‌تر را تسهیل می‌کند.
آب یک عدد لیموی تازه را بگیرید و آن را با یک لیوان آب مخلوط کنید. برای کاهش اسیدیته، می‌توانید کمی عسل به آن اضافه کنید. این نوشیدنی را به صورت تازه و سرد مصرف کنید.

چای رازیانه

رازیانه به‌عنوان یک گیاه دارویی مؤثر در تسکین مشکلات گوارشی شناخته می‌شود. این گیاه با کاهش التهاب و بهبود حرکت‌های روده‌ای می‌تواند به کاهش علائم اسهال کمک کند. همچنین، رازیانه به هضم بهتر غذا کمک می‌کند.
یک قاشق چای‌خوری دانه‌های رازیانه را در یک فنجان آب جوش بریزید و بگذارید 10 دقیقه دم بکشد. چای را صاف کرده و برای بهتر شدن طعم آن می‌توانید کمی عسل به آن اضافه کنید.

آب موز

موز به دلیل داشتن پکتین و پتاسیم، یک گزینه عالی برای جبران مایعات ازدست‌رفته و تسکین اسهال است. مصرف موز به کاهش التهابات روده و تنظیم حرکت‌های گوارشی کمک می‌کند.

طرز تهیه

یک عدد موز رسیده را با یک لیوان آب در مخلوط‌کن بریزید و مخلوط کنید تا یک نوشیدنی صاف و یکدست به دست آید. این نوشیدنی را به‌صورت تازه و خنک مصرف کنید.

جمع‌بندی

مصرف نوشیدنی‌ها و آبمیوه‌های طبیعی می‌تواند یک روش ساده و مؤثر برای کاهش علائم اسهال و بهبود عملکرد گوارشی باشد. استفاده از این مواد نه‌تنها به جبران مایعات و الکترولیت‌های ازدست‌رفته بدن کمک می‌کند، بلکه به آرامش معده و روده و تسریع فرایند بهبودی نیز یاری می‌رساند.

سؤالات متداول

1. آیا مصرف آبمیوه‌ها برای همه افراد مبتلا به اسهال مناسب است؟
   مصرف آبمیوه‌های طبیعی مانند آب سیب و آب موز برای اکثر افراد مناسب است، اما باید از مصرف آبمیوه‌های اسیدی مانند آب پرتقال اجتناب کرد زیرا ممکن است باعث تحریک بیشتر معده شود.
2. چند بار در روز می‌توان این نوشیدنی‌ها را مصرف کرد؟
   بسته به شدت اسهال، می‌توانید هر 3 تا 4 ساعت یک بار از این نوشیدنی‌ها استفاده کنید تا مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته بدن جایگزین شوند.
3. آیا نوشیدنی‌ها به تنهایی کافی هستند یا باید از دارو هم استفاده کرد؟
   در موارد خفیف، نوشیدنی‌های طبیعی ممکن است کافی باشند. اما اگر اسهال شدید یا طولانی‌مدت باشد، باید به پزشک مراجعه کنید و ممکن است نیاز به دارو نیز باشد.